Mag een redactie onwelgevallige reacties verwijderen? Argumenten vóór en tegen.

Shortlink: http://wp.me/p1mUd8-1EPf

‘De Volkskrant mag lezersreacties verwijderen‘ .  Hierin stond een samenvatting van de beslissing van de Raad voor de Journalistiek inzake mijn klacht over het verwijderen van een reactie van mij op het hoofdredactioneel commentaar van 6 februari 2008. Dit werd als volgt ingeleid:

“Een geplaatste reactie op deze site is vergelijkbaar met plaatsing van een ingezonden brief in de papieren krant. Zoals het de redactie vrij staat een ingezonden brief niet te plaatsen in haar papieren krant, kan zij tevens een op de website verschenen lezersreactie verwijderen.”

Op dit artikel volgde een levendige discussie met in totaal 179 reacties. Deze zijn echter – net als het VK Weblog – door de krant verdonkeremaand en dus niet meer te vinden in het archief.Omdat ik ze destijds echter had geprint en nu ook heb gescand, zijn die reacties en discussiebijdragen hier te lezen.

In dit hoofdstuk staan de argumenten van voorstanders van vrijheid van meningsuiting. Wie wil weten van wie ze afkomstig zijn, kan de zoekfunctie gebruiken in bovengenoemd hoofdstuk waarin de complete discussie staat. Doorgaan met het lezen van “Mag een redactie onwelgevallige reacties verwijderen? Argumenten vóór en tegen.”

Willekeur regeert in reactie- en discussieplatforms.

In tegenstelling tot Annieke Kranenberg, de huidige Ombudsvrouw van de Volkskrant, was haar voorganger Thom Meens bepaald niet ‘His Master’s Voice‘. Hij was dan ook niet ‘hand-picked’ door hoofdredacteur Philippe Remarque maar moest van hem juist plaatsmaken voor Kranenberg. Na het vertrek van Thom Meens werd de wekelijkse column van de Ombuds-m/v van de Volkskrant volumineuzer maar verloor aan inhoud, kracht en betekenis. Bij Meens ging het tenminste nog ergens over. Zoals, bij voorbeeld, over de vraag of reageerders vrijheid van meningsuiting hebben in de reactie- en discussieruimte op de website van de krant en wie er de baas was van de (door hoofdredacteur Remarque verdonkeremaande) Volkskrant Weblog.

Op 12 april 2008 had de column van Thom Meens als titel ‘Wie is de baas op en van het Volkskrantblog?’. Op deze vraag kwam in het stuk geen antwoord, omdat volgens Meens de willekeur regeerde op het Volkskrantblog. Zelf had ik inmiddels ervaren dat dit ook gold voor de reactie- en discussieruimte op de website van de Volkskrant. Ombudsman Thom Meens brengt dit in zijn stuk ook ter sprake.

De column van Thom Meens was voor mij de aanleiding om een klacht bij de Raad voor de Journalistiek in te dienen vanwege de willekeurige verwijdering van mijn reactie op een hoofdredactioneel Commentaar van de Volkskrant.
Doorgaan met het lezen van “Willekeur regeert in reactie- en discussieplatforms.”

Reacties op uitspraak van RvdJ dat reactie op website gelijk is aan ingezonden brief.

Shortlink naar dit weblog

Op 23 mei 2008 had ik een klacht ingediend bij de Raad voor de Journalistiek omdat de redactie van de Volkskrant een reactie van mij op het hoofdredactioneel commentaar van 6 februari 2008 had verwijderd. (Zie: ..) De Raad oordeelde dat mijn klacht ongegrond was.

Op 25 augustus 2008 publiceerde de Volkskrant deze beslissing van de Raad integraal op haar website onder titel ‘De Volkskrant mag lezersreacties verwijderen. De beslissing werd als volgt samengevat:

“Een geplaatste reactie op deze site is vergelijkbaar met plaatsing van een ingezonden brief in de papieren krant. Zoals het de redactie vrij staat een ingezonden brief niet te plaatsen in haar papieren krant, kan zij tevens een op de website verschenen lezersreactie verwijderen.”

Op dit artikel volgde een levendige discussie met in totaal 179 reacties. Deze zijn echter niet meer te vinden via de zoekfunctie van het archief van de krant. Waarschijnlijk zijn ze verwijderd, zoals ook het totale Volkskrant Weblog met alle blogs en discussies is verdonkeremaand. Doorgaan met het lezen van “Reacties op uitspraak van RvdJ dat reactie op website gelijk is aan ingezonden brief.”

Pleidooi voor vrije meningsuiting van reageerders.

Bij de Raad voor de Journalistiek heb ik gepleit voor vrijheid van meningsuiting voor reageerders. Hieronder de volledige tekst van dit pleidooi:

Datum  : 27 Juni 2008
Motto   : Kritiek op de pers moet niet alleen mogen, maar ook kunnen.

Geachte Leden van de Raad voor de Journalistiek,

Deze klacht draait om een aantal vragen:

–  Mag een krant zichzelf nog wel onafhankelijk noemen als zij zich stelselmatig leent voor behartiging van andere belangen dan het algemeen belang en kritiek daarop de mond snoert?
–  Moeten journalisten zich niet net als alle andere actoren in het democratische bestel onderwerpen aan de checks and balances die de democratie gezond, en dus transparant, evenwichtig en rechtvaardig houden?
–  Mogen burgers kritiek uiten op journalisten? Zo ja: Waar en hoe? En gelden daarbij nog andere dan wettelijke voorwaarden?
–  Mogen achtergronden, bindingen en belangen die merkbaar van invloed zijn op de keuzen van onderwerpen en bronnen van een journalist en zelfs op zijn opinies daarover, betrokken worden in de beoordeling van zijn werk?

Doorgaan met het lezen van “Pleidooi voor vrije meningsuiting van reageerders.”

Klacht bij de Raad voor de Journalistiek ivm censuur VK.

Het oordeel van de Raad voor de Journalistiek dat een redactie ook rechtmatige reacties mag verwijderen van haar website was het resultaat van een klacht die ik hierover had ingediend. Hieronder staat de volledige tekst hiervan:

Zie ook Het pleidooi.

Van: Robert C. van Waning.
Aan: Raad voor de Journalistiek
Amstelveen, 23 mei 2008

KLACHT   Tegen de Redactie van de Volkskrant
Wegens    Censuur van een kennelijk onwelgevallige mening.

Geachte Leden van de Raad voor de Journalistiek,

Hierbij dien ik een klacht in tegen de Redactie van de Volkskrant in verband met de verwijdering van mijn bijdrage van 6 februari 2008 aan de discussie op de website van de Volkskrant naar aanleiding van het hoofdredactioneel commentaar.

Na een weergave van de feiten zal ik hieronder toelichten waarom deze censuur een schending betekent van mijn vrijheid van meningsuiting en van mijn enige mogelijkheid tot deelneming aan een publiek debat op een daartoe bestemde plaats, zonder dat ik daarbij enige regel van wet, fatsoen en zelfs niet van de ‘spelregels’ overtreed.

Het verwijderen van onwelgevallige meningen door de Volkskrant heeft een geschiedenis, en (als er niets verandert) ook een toekomst.

Doorgaan met het lezen van “Klacht bij de Raad voor de Journalistiek ivm censuur VK.”

Reactie- en discussieforum is publiek domein, zegt VK Ombudsman.

Ombudsman Thom Meens van de Volkskrant was het niet eens met de opvatting van de Raad voor de Journalistiek dat een reactie- en discussieforum op de website van een medium een publiek domein is waarin zij aanspraak kunnen maken op hun door de Grondwet gegarandeerde vrijheid van meningsuiting, tenzij zij dingen schrijven die in strijd zijn met regels van wet of fatsoen.

Dit bleek uit de column van de VK Ombudsman 25 oktober 2008:

‘Rechten en plichten op de site.’

“Sinds kort weten we het zeker. De redactie van de Volkskrant is verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden brieven, of het nu in de krant is of op de website.

Die wetenschap haal ik uit een uitspraak van de Raad voor de Journalistiek in een zaak die was aangespannen door iemand die een reactie van de website zag verwijderd door de redactie. Klager stelde bij de raad – heel kort samengevat – dat het verwijderen van een bijdrage die de redactie onwelgevallig is, in strijd is met het universele recht op vrijheid van meningsuiting. Iets van de website halen omdat de redactie het niet eens is met de inhoud of die krenkend of beledigend vindt, is in strijd met die rechten, aldus de klager.
[Deze alinea blijkt te zijn verwijderd uit de tekst in het archief van de Volkskrant. RvW]

Doorgaan met het lezen van “Reactie- en discussieforum is publiek domein, zegt VK Ombudsman.”

Redactionele vrijheid gaat boven vrijheid van meningsuiting, vindt RvdJ.

“De Raad [acht] het besluit van verweerder om de reactie van klager te verwijderen niet onaanvaardbaar. Naar het oordeel van de Raad bestaat geen grond voor de conclusie dat verweerder grenzen heeft overschreden van hetgeen – gelet op de eisen van journalistieke verantwoordelijkheid – maatschappelijk aanvaardbaar is, door de reactie van klager te verwijderen zonder klager daarover te informeren.”

Zo luidde de beslissing van de Raad voor de Journalistiek (RvdJ 2008/38) inzake de klacht die ik op 23 mei 2008 had ingediend tegen de Volkskrant omdat die een kritische reactie op een column had verwijderd uit de reactie- en discussieruimte op haar website.

Doorgaan met het lezen van “Redactionele vrijheid gaat boven vrijheid van meningsuiting, vindt RvdJ.”

Smaad, laster en beledigingen verstoren publieke discussies.

Laster, smaad en persoonlijke beledigingen maken deelname aan openbare discussies onaantrekkelijk.

Het deelnemen aan het ‘publieke debat’ in openbare (want voor iedereen toegankelijke) reactie- en discussieruimten wordt niet alleen bemoeilijkt door redacties en (altijd anonieme) moderatoren die onwelgevallige meningsuitingen weigeren of verwijderen, maar ook door andere reageerders en discussieerders die door middel van smaad en laster trachten om je de mond te snoeren. Volgens de Huisregels of Gebruiksvoorwaarden van het forum is dit niet toegestaan, maar die regels worden vaak niet gehandhaafd. De reden hiervan kan zijn dat de beheerders denken dat ook laster en smaad onder de vrijheid van meningsuiting vallen, maar het kan ook zijn dat zij het wel prima vinden dat een kritische lastpak met dwarse ideeën het zwijgen wordt opgelegd.

Doorgaan met het lezen van “Smaad, laster en beledigingen verstoren publieke discussies.”

Zijn er regels voor publiek debat op particulier weblog?

Met Johan Th. Bos van Amstelveen.Blog.nl, heb ik het regelmatig aan de stok over de vrijheid van meningsuiting van mensen die reageren in de daarvoor bedoelde openbare (want voor iedereen toegankelijke) reactie- en discussieruimten van media. Volgens de Grondwet zou iedereen daar vrijuit zijn meningen mogen uiten ‘behoudens ieders verantwoordelijkheid voor de wet’. Johan Bos vindt echter dat redacties reacties mogen weigeren en verwijderen als die hun om welke reden dan ook niet bevallen.

In april 2014 ben ik voor onbepaalde tijd verbannen door de redactie van Dichtbij/Amstelland. U kunt hier lezen hoe dat in zijn werk ging. De discussies met Johan Bos ontstaan meestal als ik mijn onterechte verbanning in een reactie ter sprake breng. Dat deed ik in een reactie onder het artikel ‘Markt kan jaarlijks 7 keer worden verplaatst’ door Johan Bos van 1 oktober 2015.  Hij reageerde prompt:

Doorgaan met het lezen van “Zijn er regels voor publiek debat op particulier weblog?”

Is dit de Hemel of de Hel?

2015-09-24 19.23.07 2015-09-24 19.21.49

Toen de Amstelveense wethouder Maaike Veeningen (D66) op 24 september 2015 pleitte voor verdere groei van Schiphol, zag de hemel er uit als de hel. Dit effect was veroorzaakt door het vliegverkeer. Het zou een waarschuwing moeten zijn, maar die wordt door politici, bestuurders en journalisten genegeerd.

Verdere groei van Schiphol zal niet alleen leiden tot nóg meer herrie en luchtvervuiling in de omgeving van het vliegveld, maar het zal bovendien bijdragen aan nóg meer vliegtuigsmog. Dit soort bewolking wordt door weerkundigen ‘sluierbewolking’ of ‘hoge bewolking’ genoemd om de onnatuurlijke oorzaak te versluieren.