Of blogs, reacties en discussiebijdragen waar of onwaar zijn, van hoog of laag niveau of interessant of niet, mag geen verschil maken voor ieders grondwettelijk recht om ze als zijn of haar meningen te uiten.
Zelfs de vraag of anderen het eens zijn met bepaalde opvattingen en meningen, mag niet van invloed zijn op de mogelijkheden om ze op een openbaar platform te publiceren.
Sommige bloggers, reageerders en discussieerders vinden mijn protesten tegen mijn permanente verbanning ‘obsessief’ en ‘gezeur’. Moet ik mij dan maar bij mijn veroordeling neerleggen, ook als die aantoonbaar onterecht en zelfs (door de manier waarop) onrechtmatig is? De media besteden altijd veel aandacht aan gerechtelijke dwalingen. Wel, redacties dwalen ook wel eens. Soms zelfs opzettelijk.
Ruim een jaar geleden kreeg ik een ip-ban vanwege een kritische inhoudelijke reactie op een column waarin volgens mij sprake was van ‘framing’ *). Sindsdien kan ik thuis niet meer inloggen om te reageren of om mee te discussiëren. Daarvoor moet ik met mijn laptop naar openbare gelegenheden met WiFi en telkens opnieuw registreren met een nieuw e-mail adres en een nieuwe versie van mijn naam. Alleen omdat ik mijn mening had geuit. Is dit Nederland?
Mijn verbanning voor onbepaalde tijd uit de openbare reactie- en discussieruimten op de website van de Volkskrant is niet alleen een inbreuk op mijn grondrecht van vrije meningsuiting (‘behoudens ..”, etc.) maar ook in strijd met andere regels van onze democratische rechtsstaat. Sancties moeten immers altijd gebaseerd zijn op aangetoonde schending(en) van geldende regels. Zij moeten bovendien deugdelijk worden gemotiveerd en de strafmaat moet aan de veroordeelde moet worden medegedeeld.
Proportionaliteit is een bindende voorwaarde voor iedere sanctie. Een beperking van uitingsvrijheid moet, indien überhaupt in een bepaald geval gerechtvaardigd, dient ‘proportionate to the legitimate aim’ te zijn, oordeelde het EHRM inzake Sunday Times.
(J.M. de Meij e.a., <I>’Uitingsvrijheid’. De vrije informatiestroom in grondwettelijk perspectief.'</I>, 2000, p253)
Dit vindt zelfs Paul Brill in zijn hoedanigheid van commentaarschrijver van de Volkskrant. Vandaag (10/1/2011) schreef hij onder de titel ‘Slechte manieren’ over de buitensporige maatregelen die de VS thans nemen tegen degenen die staatsgeheimen hadden onthuld:
“Maar de maatvoering mag niet uit het oog worden verloren, zeker als de vrijheid van meningsuiting en het recht op redelijke bescherming van de privacy in het geding komen.”
Dit schrijft de man op wiens aandrang ik nu al meer dan een jaar uitgeschakeld ben van het publieke debat op de website van zijn eigen krant..
Voor mijn verbanning zijn verschillende redenen aangevoerd: Volgens Henk Müller was mijn reactie op de column van Paul Brill off-topic. Dit is domweg niet waar. Volgens ombudsman Thom Meens had mijn reactie de verkeerde toon. Dit is geen geldige reden voor verbanning en bovendien was mijn reactie hoogstens licht-ironisch (“Knap hè? had ik geschreven). Volgens adjunct-hoofdredacteur Arie Elshout had ik opiniechef Henk Müller beledigd. Ik zou niet weten hoe, waar en wanneer; in ieder geval niet openlijk. Kortom, voor mijn verbanning is nooit een geldige reden gegeven.
Philippe Remarque, de tamelijk nieuwe hoofddreacteur heeft mij weer toegang tot de reactie- en discussieruimten op de website van zijn krant aangeboden op voorwaarde dat ik geen ‘ad hominem’ kritiek meer zal leveren. Dit is niet alleen ondemocratisch en erg onjournalistiek, maar bovendien slaat het nergens op. Mijn reactie wás namelijk geen aanval op de persoon van de columnist maar op de manier waarop hij iets (niet) had geschreven. Als ik een jaar geleden had geweten wat ‘framen’ betekent, dan had ik in mijn reactie op de column van Paul Brill geschreven dat dat precies is wat hij al jarenlang doet.
Uitingen die gericht zijn op uitwisseling van meningen of informatie mogen (zeker niet in het publieke domein) niet zomaar worden beperkt:Censuur en andere preventieve beperkingen van het publiceren van geschriften zijn volgens artikel 7 lid 1 van onze Grondwet verboden.
“De uitingsvrijheid is een van de essentiële grondslagen van een democratische samenleving. Uitingsvrijheid is er niet alleen voor informatie en ideeën die met instemming worden ontvangen, maar ook voor inlichtingen en denkbeelden, die ergeren, shockeren en verwarring zaaien (‘offend, shock and disturb’). Zonder pluriformiteit, tolerantie en een ‘open mind” is er geen sprake van een democratische samenleving. Om dus beperkingen te stellen aan de uitingsvrijheid dient er een dringende maatschappelijke behoefte daartoe aanwezig te zijn, de beperking moet evenredig zijn aan het te bereiken doel en de aangevoerde redenen relevant en in overeenstemming met het artikel 10 lid 2 van het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM).”
(Ibid p248, dit naar aanleiding van het vonnis van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) inzake Handyside en Sunday Times.)
Artikel 7 van onze Grondwet is er niet voor niets.
“De drukpersvrijheid biedt kwalitatief de meeste bescherming, maaar ook in kwantitaf opzicht is dit onderdeel van de uitingsvrijheid nog steeds de belangrijkste. Op dit artikel kan namelijk niet alleen een beroep gedaan worden voor het publiceren van duurzame geschriften zoals boeken, maar ook bij de periodieke pers en bij het verspreiden van pamfletten of het aanplakken van teksten.”
(Ibid. p93)
Dit grondrecht heeft zogenaamd een ‘horizontale werking’. Dit betekent dat zij ook doorwerkt in de rechtsverhoudingen tussen burgers (ibid, pag 92) en a fortiori tussen een krant en haar lezers. De redactie mag geen maling hebben aan mijn vrijheid van meningsuiting.
Wat betekent zo’n fundamentele, onvervreemdbare, grondwettelijke en verdragsrechtelijke vrijheid als die je willekeurig door iedere anonieme redacteur of moderator kan worden ontnomen?
‘
*)
Ronald Giphart schreef in zijn column in de VK van vanochtend (10-1-2011): “Framing [is] een techniek om mensen met woorden of beelden onbewust te sturen in hun overtuigingen en verlangens.” Dit is volgens
mij precies wat VK-columnist en -commentaarschrijver Paul Brill in de afgelopen jaren heeft gedaan door Iran consequent te demoniseren en de publieke meningsvorming en politieke besluitvorming zodoende rijp te maken voor een Israëlische aanval op dat land. Zoek maar in het archief op “Iran + Brill”.
PS
Hoe meer ik erover nadenk, des te meer ben ik ervan overtuigd dat steekhoudende bezwaren kunnen worden gemaakt tegen het onbereikbaar maken van de vele publicaties op het VK weblog. Mij dunkt dat de Volkskrant verantwoordeljk kan worden gehouden voor de blijvende mogelijkheid voor auteurs en geïnterssseerden om die ‘read only’ te kunnen blijven raadplegen.
Het auteursrecht op die teksten en wellicht zelfs op de discussies, berust bij de bloggers. Hun publicaties zijn ondergebracht bij de krant, die daarmee de plicht op zich heeft genomen om daarvoor als een goed huisvader te zorgen.
De redactie heeft de bloggers nimmer gewaarschuwd dat zij zelf zorg moesten dragen voor de weblogs en bijbehorende die zij aan de zorgen van de krant hadden toevertrouwd. Als de krant hiertoe niet meer bereid of zelfs niet in staat is, dan heeft zij de plicht om de rechthebbende in staat te stellen om voortaan zelf over hun publicaties te kunnen beschikken.
Het verdonkereman van de VK weblogs heeft wellicht niet alleen te maken met geld maar ook met alle kritiek op het redactionele beleid en de gewijzigde signatuur van de krant.
Robert VanWaning 
Aanbevolen. Ik neem aan dat dit blog van jou niet zomaar een delete gaat krijgen. Toch voor de zekerheid even je tekst overgenomen in prive-bestandje.
Volgens mij ga je uit van een verkeerd standpunt. Je bent hier te gast. Daarmee bepaalt de gastheer de regels. En als je gasten je niet bevallen heb je mi het volste recht om die buiten de deur te zetten.
Dat een gast al zolang gebleven is dat hij zijn verblijfplaats als eigendom gaat beschouwen ligt aan de gast.
Wat betreft de publicaties: laat niet als dank voor het aangenaam verpozen de eigenaar van het bos de schillen en de dozen.
@Zwollywood, bedankt.
@Blutch, de openbare reactie en -discussieruimten op de website van de krant zijn toegankelijk voor iedereen, tenzij men zich niet houdt aan regels van wet, fatsoen en geldige regels van de gebruiksvoorwaarden.
In de gebruiksvoorwaarden staat niet dat bloggers, reageerders en discussieerders slechts gasten zijn en dat zij zodoende afstand dienen te doen van hun grondwetteljke rechten en vrijheden. Zo’n voorwaarden zou in strijd zijn met letter en geest van onze Grondwet en met die van internationale verdragen en zodoende nietig zijn of of zijn minst verrnietigbaar. Niemand (ook de krant niet) mag mensen willekeurig verbieden om zijn meningen te uiten, behoudens ieders verantwoordelijkheid voor de wet.
De reactieruimten en weblogs dienen om het openbare publieke debat te bevorderen. Het is dan nogal tegenstrijdig om alleen uitingen toe te staan waarmee de redactie het eens is.
Reageerders etc. hebben minstens evenveel recht om hun meningen te uiten als columnisten.
Je mag doen wat je wilt, maar niet bij mij in huis.
@Robert
De Volkskrant bepaalt de regels, maar heeft zich wel aan regels te houden. Da’s een dunne lijn van rechtvaardigheid. Wat is het publiek belang van het VK-blog? Wat is de journalistieke code? Wat is redelijkheid? Ik denk dat de Volkskrant het best aangesproken kan worden op de eigen logica. Ofwel, de journalistieke ethiek. Laten we het daarom niet te zwaar en te beladen maken. Zie ook:http://www.vkblog.nl/bericht/364258
Blutch,
Zelfs op jouw weblog heb ik niet het recht om mijn meningen in vrijheid te uiten. Dat is een privédomein waar jij de regels mag en kan bepalen en die jij ook zo willekeurig en oneerlijk kan en mag toepassen als jij wilt.
Een landelijk journalistiek medium heeft echter een publieke en democratische functie en taak waaraan zij niet alleen voorrechten ontleent maar die haar ook een verantwoordelijkheid geven waaraan zij zich niet zomaar mag onttrekken.
Dat is precies waar ik denk dat jij de fout in gaat.
Het VKblog is mi geen landelijk journalistiek medium, maar een ter beschikking getelde plek waar men zijn mening kan uiten.
Betaling is geen voorwaarde voor het verkrijgen van rechten. Denk maar aan schenking. En niet alleen belastingbetalers kunnen aanspraak maken op het grondrecht van vrije meningsuiting.
De laatste column van NRC Ombudsman Sjoerd de Jong had als titel‘Een archief moet een archief blijven, ook dat van de krant.‘ (NRC, 8/1 jl)
De NRC ombudsman schreef daarin dat mensen vaak aan zijn krant vragen of een bepaalde ingezonden brief of interview kan worden verwijderd of aangepast omdat daar dingen in staan waarmee zij niet meer geassocieerd willen worden. De krant gaat vrijwel nooit op die verzoeken in,‘omdat een digitaal archief betrouwbaar moet blijven, dat wil zeggen dat je er stukken moet kunnen terugvinden zoals ze zijn gepubliceerd. Het zou tot verwarring – en geschiedvervalsing – leiden als met terugwerkende kracht teksten zouden worden aangepast omdat het de betrokkenen (of de redactie) bij nader inzien beter uitkomt."
Kijk: Dát is consequent. Philippe Remarque, de nieuwe hoofdredacteur van de Volkskrant, moet nog veel leren, zowel op het morele vlak als op grondwettelijk en journalistiek gebied.
Het VK weblog dient ongewijzigd als een integraal deel van het archief bewaard te blijven en ook door iedereen geraadplaagd kunnen worden.
@Blutch1,
De Volkskrant is een landelijk journalistiek medium. De publicaties in het VK weblog vormen daarvan als talk-back‘ door de lezers een onderdeel. Dit werd wel bewezen door de (te) actieve ingrepen door de redactie in de inhoud ervan. Het VK weblog is een journalistiek e’n democratisch tijdsdocument.
@Robert van Waning @Blutch1
Misschien kan ik jullie verschil van mening overbruggen.
Een weblog als het VKblog (geïnitieerd door een in wezen professionele organisatie in het geestelijk-culturele leven, simpelweg aangeduid met ‘krant’, maar gepraktiseerd als professionele organisatie in het economisch leven) zou principieel een vrij en onafhankelijk medium moeten zijn. Dat is het niet aangezien de Volkskrant deze weblog niet vanuit een filantropisch motief in het leven heeft geroepen, maar vanuit een financieel-economisch motief.
Dus heeft enerzijds Blutch1 gelijk, dat wij als bloggers in het vkblog slechts te gast zijn en uit huis gezet kunnen worden als de gastheer onze aanwezigheid niet meer blieft.
Anderzijds klinkt bij Robert van Waning door dat – in mijn woorden – het tijd is voor een nieuw initiatief waarin deze vrijheid en onafhankelijkheid wèl worden gegarandeerd.
Dat kan binnen de bestaande context, mits de Volkskrant deze garanties kan bevestigen, van het vkblog een aparte stichting maakt en mede zorgt voor de instandhouding en ontwikkeling ervan middels schenkingen en sponsoring, ook van derden en van bijdragen van geïnteresseerde gebruikers.
Als ik het goed heb begrepen, klinkt bij mij vooral door dat binnenkort heel veel data voor het publiek niet langer toegankelijk gaan zijn en zodoende een aantal te raadplegen bronnen verdwijnen.
Ik zou liever hebben dat wat op VK-blog is gepubliceerd toegankelijk blijft.
in feite ben ik het helemaal met je eens…vooral wat betreft je laatste alinea’s…
de Volkskrant heeft een zorgplicht en dat is een morele kwestie vooral, die juridisch misschien uitgevochten kan worden, maar dat zou helemaal een blamage zijn voor de VK…
toch ben ik bang dat ze gewoon op 1 maart de delete knop indrukken….
jeggroet
@ Frans Wuijts
‘het tijd is voor een nieuw initiatief waarin deze vrijheid blablabla…’
Ik heb daarstraks op jouw blog een reactie gericht aan Robert achtergelaten die je hebt verwijderd. De teneur van mijn reactie was van die aard dat ik het met Robert eens was dat journalisten best wel van repliek mogen worden gediend. Ik weet niet wat daarmee verkeerd gezegd is door mij, maar ondertussen heb je nog enkele reacties van me verwijderd (en naar ik vermoed ook op andere blogs laten verwijderen?).
En dan ga jij even praten over vrijheid om te mogen publiceren. HAHA!