Censuur en verbanning: De terreur van de willekeur.

Shortlink: http://wp.me/p1mUd8-1ECi

De willekeur waarmee de Volkskrant inhoudelijke en fatsoenlijke kritiek (waarin dus niet wordt gedreigd of gediscrimineerd of zo) verwijdert en critici, dissidenten en opposanten verbant, gaat alle perken te buiten. Het wordt tijd om het censuur- en verbanningsbeleid van de opinieredactie te (laten) beoordelen aan de hand van de door haarzelf opgestelde Gebruiksvoorwaarden en Klachtenregeling. De ‘waakhond van onze democratie’ blijkt zelf namelijk lak te hebben aan regels van (mensen)recht, fatsoen en redelijkheid.

In de eerste alinea van de ‘Gebruiksvoorwaarden Volkskrantblog en Volkskrant websites’ staat:

“De Volkskrant heeft te allen tijde het recht uw account tijdelijk of permanent te blokkeren en/of een bepaalde gebruiker een account tijdelijk of permanent te ontzeggen, wanneer een gebruiker naar het oordeel van de Volkskrant in strijd handelt met deze voorwaarden of daartoe naar de mening van de Volkskrant een andere reden bestaat. De Volkskrant hanteert als richtlijn dat de gebruiker eerst 3 dagen wordt geschorst. Deze termijn kan met een week worden verlengd. Als de gebruiker na die termijn nog niet heeft voldaan aan de instructies van de Volkskrant, volgt een permanente blokkering van de account en/of wordt de gebruiker een account ontzegd. De Volkskrant kan van deze richtlijn afwijken.”

Met die laatste zin is meteen al de basis voor willekeur gelegd: De redactie mag immers altijd,zonder opgave van reden en dus ook zonder enige noodzaak of verantwoordingsplicht haar eigen regels negeren.

Die ene zin maakt alle andere regels overbodig: Als de redactie dat wil, mag zij onwelgevallige reacties, bijdragen of weblogs verwijderen en zelfs hun auteurs verbannen uit de reactie- en discussieruimtes en weblogs op de website van de Volkskrant. Hiervoor is het niet nodig dat er een regel van recht, fatsoen of gebruiksvoorwaarden is overtreden. Dit is ‘wetgeving’ in de stijl van Mugabe, Sadam Hoessein en erger.

Ik ben zelf dan ook niet eerst als waarschuwing geschorst geweest voordat ik zonder enige waarschuwing, deugdelijke onderbouwing en ook zonder mogelijkheid van verweer permanent werd verbannen uit de reactie- en discussieruimtes op de website van de Volkskrant. Sindsdien ebn ik feitelijk geëxcommuniceerd uit het publieke debat op het openbare (en mijns inziens dus publieke) forum van mijn vrije keuze. En er is vrijwel niemand die dat onaanvaardbaar vindt.

Wat onder het kopje ‘Plaatsen van content’ allemaal verboden wordt, is merendeels vanzelfsprekend, behalve het laatste punt:

“Het is niet toegestaan op een Volkskrant website content te plaatsen die naar het oordeel van de Volkskrant de volgende aard, inhoud of strekking heeft [..] content die niet in de geest is van, of niet past bij de redactionele formule van de Volkskrant en/of die de belangen van de Volkskrant en/of haar medewerkers (onevenredig) kan schaden.”

Ook dit betekent een vrijbrief voor de redactie om zonder deugdelijke motivatie bijdragen te verwijderen waarvan de inhoud of strekking de redactie domweg niet aanstaat. De verwijdering van mijn reactie en mijn verbanning en waarschijnlijk ook reacties en bijdragen van Harm en van anderen, zijn waarschijnlijk gebaseerd geweest op deze ‘gebruiksvoorwaarde’. Bij gebreke van een deugdelijke motivatie, valt dit niet met zekerheid vast te stellen.

Bij mijn verbanning heeft de opinieredactie zich in ieder geval niet gehouden aan haar eigen richtlijn om mij eerst te waarschuwen en vervolgens mij eventueel als laatste waarschuwing tijdelijk te schorsen. Mijn reactie bleek opeens te zijn verwijderd, en ik bleek opeens permanent verbannen!

Zo gaat de (zelfbenoemde) ‘waakhond van onze democratie, onze (zelfbenoemde) ‘controleur van de macht’ en (zelfbenoemde) ‘kwaliteitsjournalistiek’ om met kritische, maatschappelijk betrokken burgers die geen enkele regel van recht of fatsoen hebben geschonden! Het ‘recht’ hiertoe wordt nog eens onder punt g van de Gebruiksvoorwaarden ten overvloede herhaald en benadrukt:

“De Volkskrant behoudt zich te allen tijde het recht voor enige op het Volkskrantblog geplaatste content om welke reden dan ook, en al dan niet met opgave van de reden, tijdelijk of permanent aan te passen, te verwijderen of te blokkeren.

Als klap op de vuurpijl, adding insult to injury, vermelden de Gebruiksvoorwaarden dat Nederlands recht van toepassing zou zijn op deze gebruiksvoorwaarden en eventuele geschillen die daarmee of met het gebruik van een Volkskrant website samenhangen. Alsof regels m.b.t. het openbare debat die (zonder enige basis in de Grondwet) willekeurige en grove schendingen van de vrijheid van meningsuiting (‘behoudens .. etc.’) mogelijk willen maken, ook maar enigszins rechtsgeldig en rechtvaardig zouden zijn!

Dat de Volkskrant in haar zelfzucht en eigenmachtigheid de schaamte voorbij is, blijkt wel uit:

“De Volkskrant hecht groot belang aan de vrijheid van meningsuiting van de gebruikers van het Volkskrantblog en van lezers die reacties plaatsen op andere Volkskrant websites.

Dit is natuurlijk een gotspe. Dat blijkt wel in de dagelijkse praktijk. De redactie vindt het namelijk allemaal prima zolang mensen gezellig in hun elektronische dagboekjes op de website van de krant zitten te krabbelen en te klessebessen over a-politieke zaken. Zodra reageerders of bloggers echter gefundeerde en beredeneerde kritiek uiten op de redactie of op één van haar stokpaarden, dan is het gauw gedaan met de vrije meningsuiting.

De redactie rechtvaardigt haar censuur- en verbanningenbeleid heel huichelachtig met:

“De Volkskrant beseft ook dat weblogs en webfora kunnen worden misbruikt voor het plaatsen van onrechtmatige content.”

Er is zelden discussie over de al of niet rechtmatigheid van reacties, bijdragen of weblogs. Zinnige en redelijke mensen zijn het daar in het algemeen wel over eens: Weg ermee, en het liefst zo gauw mogelijk. Een groter probleem (want moeilijker bestrijdbaar) is een redactie die misbruik maakt van haar mogelijkheid om onder het mom van algemeen belang en van rechtsbescherming onwelgevallige content te verwijderen.

De hypocrisie wordt echter ten top gedreven met de volgende zin:

De Volkskrant heeft deze klachtenregeling opgesteld om een zorgvuldige en transparante behandeling van klachten over (vermeend) onrechtmatige content op de Volkskrantblog of in lezersreacties of lezersfora op andere Volkskrant websites te waarborgen.

‘Zorgvuldigheid en transparantie.’ Je moet maar durven. De redactie verwijdert namelijk zelf botweg alles wat haar niet aanstaat en geeft geen gelegenheid om bezwaar te maken tegen verbanning. ‘De opinieredactie heeft het helemaal met u gehad,” kreeg ik van de Ombudsman te horen. Einde verhaal. Hoezo: Rechtsstaat?

‘Smarties smelten in de mond en niet de hand,’ beweerde ooit de reclame voor snoepjes waar je juist kleverige vingers van krijgt. Journalistiek en commercie zijn afhankelijk van de gewenste beeldvorming. Helaas is er geen codecommissie waarbij men klachten kan indienen over hypocriete en zelfs leugenachtige gebruiksvoorwaarden en klachtenregelingen.

De Volkskrant houdt anderen aan veel strengere regels dan die zij zelf wenst te respecteren:

“Bij een klacht over onrechtmatige content op het Volkskrantblog dient u eerst de blogger aan te spreken die de content heeft geplaatst of op wiens weblog de content staat.”

De opinieredactie hoeft zich zelf kennelijk niets van deze regel aan te trekken. Als een reactie of bijdrage haar niet bevalt, dan wordt die gewoon verwijderd. Klaar. Verder geen geouwehoer.

Ook de volgende regel lapt de opinieredactie steevast aan haar laars:

“Een klacht dient concreet en gemotiveerd te zijn en in ieder geval de volgende informatie te bevatten: [..] Een duidelijke onderbouwing waarom de content volgens u onmiskenbaar onrechtmatig is; u dient aan te geven op welke juridische grond u zich beroept en, indien toepasselijk, op welk recht inbreuk wordt gemaakt en waarom. [..]

Als er inderdaad mensen zijn die ooit van de Volkskrant een duidelijke onderbouwing hebben ontvangen van de verwijdering van hun reactie, bijdrage of weblog of van hun tijdelijke of zelfs permanente verbanning, dan wil ik daar graag voorbeelden van zien. Hetzelfde geldt voor de gelegenheid die mensen zouden hebben gekregen om te reageren op een verwijdering of een verbanning:.

Als de klacht voldoet aan artikel 2 en de content naar het oordeel van de Volkskrant mogelijk onmiskenbaar onrechtmatig is, stuurt de Volkskrant de klacht door naar het bij haar bekende contactadres van de blogger om deze de gelegenheid te bieden op uw klacht en de constatering van de Volkskrant te reageren. De auteur van de gewraakte content krijgt minimaal één (1) dag – en voor zover nodig/redelijk langer – de tijd om op de klacht te reageren.

Ik denk dat de gebruikelijke werkwijze van de opinieredactie gebaseerd is op de volgende regel:

“Als, gelet op de aard en inhoud van de content, de reactie van de blogger naar de mening van de Volkskrant niet kan worden afgewacht is de Volkskrant te allen tijde gerechtigd content meteen te verwijderen of te blokkeren, zonder de reactie van de blogger af te wachten.”

Ook van de volgende regel van de Klachtenbehandeling hebben de meesten die verbannen zijn of wier onwelgevallige reacties zijn verwijderd, waarschijnlijk nooit iets gemerkt (ik althans niet):

“Op correcte en volledige klachten beslist de Volkskrant in principe (afhankelijk van de omstandigheden) binnen vijf (5) werkdagen na ontvangst van de klacht, tenzij dit naar mening van de Volkskrant meer tijd vergt.

M.b.t. mijn permanente verbanning heeft de opinieredactie zich nimmer verwaardigd om die nader toe te lichten, laat staan deugdelijke te motiveren.
Vergelijk de schijnheilige Gebruiksvooraarden en de al even huichelachtige Klachtenregeling eens met de volgende gang van zaken:

_____________________________________________

Van: Bruin, de Willem [mailto:w.debruin@volkskrant.nl]
Verzonden: woensdag 10 december 2008 17:01
Aan: 1burger@solcon.nl

Onderwerp: reactie op commentaar

Geachte heer Van Waning,

Helaas hebben wij moeten besluiten u de mogelijkheid te ontnemen nog langer op het hoofdredactioneel commentaar te reageren.

Uw reactie op het commentaar over Zimbabwe in de Volkskrant van 10 december is bovendien van de site verwijderd.

Reacties zijn welkom, mits zij betrekking hebben op het betreffende commentaar (en overigens binnen de daarvoor geldende spelregels blijven).

Ogenschijnlijk voldoet u aan deze voorwaarden door de situatie in Zimbabwe te vergelijken met het beleid van de Volkskrant.

Naar onze mening toont uw reactie eerder aan dat u – niet voor het eerst – de verhoudingen volkomen uit het oog verliest. Uw mening over de Volkskrant is bovendien genoegzaam bekend, daar u nogal eens in herhaling vervalt.

De Volkskrant deugt niet: wij hebben inmiddels met dit oordeel leren leven.

met vriendelijke groet,

Willem de Bruin

redactie de Volkskrant

______________________________________

Van: Meens, Thom [mailto:t.meens@volkskrant.nl] Namens VK Ombudsman
Verzonden: woensdag 17 december 2008 15:12
Aan: Robert van Waning

Betreft: Inmiddels totaal verbannen van de gehele internetsite. (‘Het lijkt Zimbabwe wel.’)

U zou moeten weten dat ik als geen ander de vrijheid van meningsuiting ondersteun en bevecht als het nodig is. En volgens mij moet u gewoon toegang hebben tot mijn weblog. Ik heb u niet verbannen in ieder geval en ik zou het heel vreemd vinden als iemand anders u van mijn weblog kan verbannen. U kunt al uw reacties dus gewoon bij mij kwijt.

Met vriendelijke groet,
Thom Meens
Ombudsman redactie de Volkskrant

_________________________________________

Van: Thom Meens [Ombudsman de Volkskrant]
Verzonden: woensdag 17 december 2008 16:10

Voor zover de chef internet en ik kunnen zien bent u niet van het blog verbannen. Maar de chef internet gaat het uitzoeken, het zou kunnen dat iemand dat wel heeft gedaan, bijvoorbeeld een deelredactie, maar die gaat alleen over haar eigen blogdeel. zonder u en ons daarvan in kennis te stellen. Wat mij betreft bent u gewoon van harte welkom.

Ik ga Willem de Bruin nogmaals met klem adviseren u weer toe te laten.

Gebeurt dat niet, dan zal ik de hoofdredactie om een uitspraak vragen.

___________________________________________

Van: Thom Meens
Verzonden: donderdag 18 december 2008 10:13
Aan: Robert van Waning

Onderwerp: Geslaagde en mislukte test: Ik ben kennelijk verbannen van Opiniepagina’s.

Ik heb ingegrepen en gezorgd dat u weer overal terecht kunt.

___________________________________________

Van: Meens, Thom [mailto:t.meens@volkskrant.nl]
Verzonden: donderdag 18 december 2008 11:07
Aan: Robert van Waning

Onderwerp: Fijn. Alweer bedankt. (RE: Geslaagde en mislukte test: Ik ben kennelijk verbannen van Opiniepagina’s.)

Nee, dit blijft u voortaan bespaard en daar heb ik de hoofdredactie niet voor nodig. Dat kan ik gewoon op eigen gezag regelen. Wat niet wegneemt dat er altijd iemand weer in de fout kan gaan, het lerend vermogen moet nog groeien.

Dan wat opmerkingen over redacteuren van de VK betreft. Van mij mag het, maar er zijn men sen met langere tenen. En beledigen mag niet, maar dat is een ruim begrip. Als je ziet wat ik soms op mijn weblog naar mijn hoofd krijg gegooid. Dan doet de vrijheid van meningsuiting behoorlijk pijn. Enfin, fijne feestdagen en een kritisch nieuwjaar gewenst.

_________________________________________

Van: Robert van Waning
Verzonden: donderdag 18 december 2008 15:30
Aan: ‘VK Ombudsman’

Onderwerp: Wim de Bruin laat nog even goed merken dat hij het er niet mee eens is..

Wim de Bruin heeft geen haast. Wat een pestkop. Mensen die zo genieten van hun macht en willekeur kunnen heel slecht tegen kritiek. Dat zal ook wel de reden zijn waarom ik moet blijven smeken om alsjeblieft weer toegelaten te worden tot het publieke debat. Ik moet kennelijk goed voelen wie hier de baas is, en dat is zeer zeker niet de klant, en ook niet de burger.

Ik zal verder maar niet hardop zeggen wat ik ervan denk, want dan kan ik het helemaal wel schudden. Ik zwijg dus eerbiedig en wacht beleefd af, maar ondertussen stik ik bijkans van woede en frustratie over zo veel onrecht en willekeur..

Als ik alleen maar wist wanneer de ban wordt opgeheven, dan zat ik niet steeds tevergeefs bijdragen te versturen die niet blijken te worden geplaatst.

Groet,
Robert van Waning

________________________________________

Van: Thom Meens
Verzonden: donderdag 18 december 2008 13:02
Aan: Robert van Waning

Betreft: Reageren nog steeds onmogelijk. Wat een gedoe en wat zonde van iedereen z’n tijd.

Dan zal Willem de Bruin de ban nog niet ongedaan hebben gemaakt. Geef hem even, het komt goed.

________________________________________

Van: Thom Meens
Verzonden: vrijdag 19 december 2008 10:40
Aan: R van Waning

Betreft: Deze ervaring bevestigt mijn meest negatieve oordeel over de macht, het cynisme en de arrogantie van de journalistiek.

Ik ga er weer achteraan.

________________________________________

Van: Meens, Thom [mailto:t.meens@volkskrant.nl]
Verzonden: maandag 22 december 2008 14:01
Aan: R van Waning

Onderwerp: Ik ben toch wel benieuwd..

Ik weet het op dit moment ook niet, maar ga er weer achteraan. U hebt duidelijk geen ip-ban want dan kon u bij mij ook niet reageren.

________________________________________

Van: Meens, Thom [mailto:t.meens@volkskrant.nl]
Verzonden: donderdag 8 januari 2009 10:04
Aan: R van Waning

Onderwerp: De mond (laten) snoeren en vervolgens koudweg negeren. Zo behandelt de VK haar critici. Groeten uit de Goelag.

Er wordt aan gewerkt, maar de strijd is zwaar en langdurig

________________________________________

Van: R&N van Waning
Verzonden: donderdag 8 januari 2009 11:52
Aan: VK Ombudsman

Onderwerp: Voedsel voor het debat.

Geachte Ombudsman,

Ik hoop dat Willem de Bruin ook wil waarderen dat ik nooit onvertogen woorden gebruik, hoogstzelden persoonlijk en (dat probeer ik althans) nooit echt beledigend word en altijd probeer om met inhoudelijke argumenten mijn kritiek te onderbouwen. Als hij dat allemaal beseft en waardeert, mag hij mij verder best een zeikerd vinden. Ik probeer tenslotte niet om vriendjes met hem te worden.

Het is natuurlijk mooi dat er in de redactie nu eindelijk een debat op gang komt, maar het is ook wel rijkelijk laat. Men had dat bijvoorbeeld al moeten doen voordat men die (mijns inziens onrechtmatige en nietige) Spelregels opstelde en besloot om te gaan modereren.

Om dit debat te voeden plaats ik hieronder mijn bijdragen aan uw weblog ‘De toon van het debat’. Ik zou het heel plezierig (en ook dienstig) vinden als meneens zou willen proberen om daar inhoudelijke en steekhoudende tegenargumenten tegenover te plaatsen. Daartoe mag u deze e-mail toesturen aan iedereen die aan dit debat deelneemt of zou moeten deelnemen.

Ik raad eenieder aan om zich eens wat meer te gaan verdiepen in het universele recht op vrije meningsuiting. Er zijn heel wat goede en interessante boeken over geschreven, en in andere komt het vaak ter sprake, al wordt het dan vaak als ‘persvrijheid’ betiteld… Pal voor mijn neus, op de plank boven mijn bureau, staan bijvoorbeeld:

– ‘Uitingsvrijheid’ (J.M. de Meij).

– ‘Dit kan niet en dit mag niet’ (Jos van Dijk).

– ‘In dubio’ (Rob Wijnberg).

– ‘De krant moet kiezen’ (Hans wansink en Warna Oosterbaan).

– ‘Regeert de leugen?’ (Cees J. hamelink).

– ‘De metamorfose van een dagblad’ (Frank van Vree).

– ‘De stamtafel regeert’ (Willem Breedveld).

– ‘Tussen de regels’ (Diverse auteurs.)

– ‘Journalistieke cultuur in Nederland’ (Bardoel e.a.)

– ‘Journalistiek in Nederland’ (Huub Wijfjes).

Overal waar in die boeken staat ‘persvrijheid’ moet men in gedachten toevoegen ‘en vrijheid van meningsuiting’.

Vriendelijke groet,
Robert (‘Donqui’) van Waning.

___________________

Van: Meens, Thom [mailto:t.meens@volkskrant.nl]
Verzonden: dinsdag 17 februari 2009 9:19
Aan: R van Waning

Onderwerp: Hoe rechtvaardigt de Volkskrant eigenlijk het verbannen en monddood maken van kritische lezers?

Helaas sta ik machteloos, de opinieredactie heeft het helemaal met u gehad, uw ban blijft dus van kracht. Ik ben het er niet mee eens, maar heb geen middelen hier iets aan te doen.

_________________________________

Is dit ‘een zorgvuldige en transparante behandeling van klachten?’