“Berlusconi blijft lachen,” schreef Eric Arends, VK-correspondent in Italië. Eergisteren had hij nog geschreven dat de Italiaanse minister-president in ernstige verlegenheid was gebracht door de veroordeling van de Engelse advocaat David Mills. Die had namelijk in ruil voor een forse betaling verklaringen afgelegd die Berlusconi vrijpleitten in twee corruptie- en fraudezaken.
‘Excuses,” schrijft Eric Arends vandaag in de Volkskrant. Hij had zich laten leiden door wat in een normale democratie zou gebeuren als een premier de straf voor zijn wandaden met corruptie kan afkopen. Publieke verontwaardiging en schande zouden zijn deel zijn, en zijn aftreden onafwendbaar. Italië is echter geen normale democratie, en zodoende is de baas van het land tegelijk de baas van de journalistieke media die hem kritisch zouden moeten volgen en beoordelen.
Marktwerking bestaat uit het kopiëren van andermans succes en daar vervolgens een eigen draai aan geven. Berlusconi’s succesvolle combinatie van commercie, media en politiek roept bijna om navolging. Ook in Nederland. Dus..
‘Op naar Hilversum!’ riep een stralende prinses Maxima de Nederlanders toe vanaf de voorpagina van De Telegraaf van 17 februari 2009. Ons meest geliefde fotomodel leek ‘de Krant van Wakker Nederland’ enthousiast te steunen op weg naar een toppositie in zowel de nationale journalistiek als politiek. Zo leek het althans. En zo is het dus ook, want vanaf 17 Februari 2009 zal de werkelijkheid het nieuws gaan volgen, en niet meer andersom. Zodra De Telegraaf onder de dekmantel van WNL de middelen en mogelijkheden van ons publieke bestel voor haar eigen doeleinden kan gaan inzetten, wordt het nieuws een politiek gegeven en wordt de politiek alleen journalistiek interessant als dit goed is voor de omzet.
Een management buy-out van onze democratie. Om minder gaat het niet.
Toch zijn de journalistieke en politieke reacties voornamelijk lacherig. Het behoud van een transparant, evenwichtig en rechtvaardig democratisch stelsel ligt in handen van de verstandige burgers die zich niet voor de gek laten houden door deze charade van schijndemocratie. Hoezeer ook ons inmiddels al is afgegleden naar een mediacratie, blijkt wel uit de lacherige manier waarop de journalistiek over deze ‘management buy-out’ van onze democratie bericht. Ze vinden het wel een mop. Bovendien is hoofdredacteur Sjuul Paradijs van De Telegraaf toch in de eerste plaats een collega-journalist, en die val je nu eenmaal niet te veel lastig met kritische vragen en beoordelingen. Het linksige journaille is hoogstens een beetje jaloers, maar wil dat vooral niet laten blijken.
Als De Telegraaf-WNL-combinatie eenmaal de begeerde zendmachtiging in huis heeft, dan is de volgende stap de oprichting van een politieke ‘beweging’. Geen politieke partij, natuurlijk, want democratie is een blok aan het been van mensen die (Forza!) in de maatschappij vooruit willen.
Journalisten zullen het hun oud-collega’s van De Telegraaf/WNL niet moeilijk zullen maken als die eenmaal hun gedaanteverwisseling van journalist tot politicus hebben voltooid. VK-correspondent Eric Arends schrijft:
‘Journalisten zouden de premier het vuur na aan de schenen leggen met brandende vragen, als de bewindspersoon al niet uit eigen beweging was opgestapt. In Italië zijn dit soort voor de hand liggende reacties ver te zoeken. ANSA, het Italiaanse ANP, had het bericht over Mills’ veroordeling dezelfde avond al weer van zijn internetpagina verwijderd. Het journaal van het eerste Italiaanse net bracht het nieuws pas in de 19de minuut. Het item duurde exact één minuut. De nieuwsuitzending van Berlusconi’s zender Rete4 liet het onderwerp helemaal links liggen. “In dit land hebben de grootste schandalen geen enkel gevolg meer,” zei schrijver-journalist Marco Travaglio vorig jaar tijdens een lezing. “Niemand vraagt zich meer af: is het wel normaal wat hier gebeurt? Zodat je bijna gaat denken dat je zélf gek bent.” ‘
De grootste gruwelgrap is natuurlijk dat wij met ons allen mogen meebetalen aan de verwezenlijking van de politieke ambities van het wakkere gezelschap dat achter dit knappe staaltje volksverlakkerij zit. Hier kunnen de jongens van de Postcode-loterij nog van leren. Ook Prinses Maxima zal nog vaak nog vaak voor de kar van Wakker Nederland worden gespannen. Evenals de vele miljoenen die de nieuwe omroep ‘Wakker Nederland’ uit Den Haag zal ontvangen, wordt de (waarschijnlijk ongewilde) medewerking van Neerlands duurste fotomodel hun gratis door de belastingbetalers ter beschikking gesteld.
Het is allemaal zó simpel dat je je alleen afvraagt waarom De Telegraaf dit kunstje niet eerder heeft bedacht en uitgevoerd. ‘Laughing all the way to the Parliament.’
Als er geen journalisten meer zijn die zich niet door collegiale loyaliteiten laten beïnvloeden, dan zijn er hopelijk nog genoeg sceptische burgers die zich niet gek laten maken en die de gang van ‘Wakker Nederland’ via Hilversum naar Den Haag kritisch zullen blijven volgen en beoordelen in hun weblogs en in publieke reactie- en discussieruimtes: Democratie 2.0.
Robert VanWaning 