De koppenschrijver plaatst zijn eigen opinie boven die van anderen.

‘Bij Moszkowicz krijg je een onaangenaam gevoel’ “, luidde de kop boven het interview dat journaliste Ineke van den Bergen had met Grimbert Rost van Tonningen (VK Cicero 27/4 jl).

In de tekst blijkt dat deze ‘zoon van ontspoorde ouders’ (zij waren NSB-ers) opzettelijk onjuist was geciteerd. Sprekend over de over de soms merkwaardig verhouding tussen criminelen en hun advocaten had hij namelijk gezegd:

“Als je de Moszkowiczen ziet, krijg je toch een onaangenaam gevoel: ja jongens, waar begint het en waar houdt het op?”

De koppenschrijver van de Volkskrant bleek zijn middelen en mogelijkheden weer eens benut te hebben om zijn eigen agenda uit te voeren. Dit keer vond hij het nodig om eigenmachtig de zoon te straffen voor de wandaden van zijn ouders.

Dat was een gemene rotstreek, die gerectificeerd had moeten worden.

Het publiek moet kunnen weten of een krant streeft naar objectiviteit en integriteit of naar behartiging van bepaalde belangen. In het tweede geval zou deze loyaliteit moeten blijken uit een eerlijke en duidelijke signatuur. Verborgen agenda’s zijn in de journalistiek onaanvaardbaar.”

Bovenstaande  klacht heb ik gisteren (23/5 jl) ingediend bij de Ombudsman van de Volkskrant. Het was niet de eerste keer dat ik aanmerkingen maakte op het koekoeksgedrag van de koppenschrijver.

Ondertussen heeft de koppenschrijver weer toegeslagen, dit keer op Volkskrant.nl/Forum van 26/5 jl  Ik heb daar als volgt op gereageerd:

“De redactionele samenvatting van de Forumbrief en de reacties moet ook in deze rubriek van het VK Weblog worden afgedrukt. Zo kan iedereen controleren of die weergave wel representatief en waarheidsgetrouw is. Er bestaat immers altijd de mogelijkheid (en dus de kans) dat de dienstdoende redacteur zich in zijn selectie en weergave laat leiden door zijn eigen opvatting.

Journalistiek is immers niet alleen selectie en duiding, maar steeds meer ook manipulatie en sturing.

In de Volkskrant van 26/6 stond de samenvatting van het bovenstaande, gewetensvol en waarheidsgetrouw geschreven door Tjerk Gualthérie van Weezel. De eindredacteur echter weer niet de verleiding kunnen weerstaan om zijn eigen mening in de kop te plaatsen: ‘Eerlijk meten kan niet’. En dat terwijl ‘Meneer Opinie’ (nickname van de enige reageerder die op grond van ruime ervaring wél wist waar hij het over had) juist had geschreven dat evalueren en meten van ontwikkelingshulpprojecten wel degelijk mogelijk is. ‘Het overgrote deel van de projecten die ik ken, was succesvol,’ had jij geschreven. De kop boven zijn verhaal had dus moeten luiden: ‘Eerlijk meten kan wel degelijk’.

De eindredacteur moet een laatste waarschuwing krijgen, want hij flikt dit kunstje iedere keer weer.”

VERVOLG (31 mei 2007):

Ombudsman Thom Meens reageerde in eerste instantie afwijzend op mijn klacht over de suggestieve ‘Moszkowicz-kop’. Volgens hem week die kop helemaal niet af van de inhoud van het artikel. Misschien was de kop iets te stellig, ‘maar niet dermate fout dat dit gerectificeerd zou moeten worden’. De Ombudsman schreef echter dat hij bereid was om zich alsnog te laten overtuigen. Dit heb ik geprobeerd met de volgende e-mail:

“Geachte Ombudsman,

Dat u voor uw werk in het buitenland was, las ik in uw column. Het verbaast mij dat u na zelfs na die leerzame bijeenkomst op Harvard niet inzag dat de manipulatieve en suggestieve kop boven het interview van Ineke van den Bergen met Grimbert Rost van Tonningen (VK 26/5) niet voldeed aan minimale eisen van ‘eerlijkheid en balans’.

Immers:

1. De aanhalingstekens suggereerden dat het een letterlijk weergave was van wat Van Tonningen in dat interview had gezegd. Dat was dus niet waar.

2. Een (niet gedane!) uitspraak als ‘Bij Moszkowicz krijg je een onaangenaam gevoel’ heeft betrekking op een naar gevoel dat spreker zou krijgen bij één bepaald persoon, namelijk Bram Moszkowicz. Met zijn uitspraak (“Als je de Moszkowiczen ziet, krijg je toch een onaangenaam gevoel: ja jongens, waar begint het en waar houdt het op?”) ging het Van Tonningen echter duidelijk om het soort advocaten waar Moszkowicz slechts een sprekend (en spraakmakend) voorbeeld van is. Hij sprak over een zorgwekkend verschijnsel dat inderdaad meer structurele aandacht verdient als onze maatschappij niet wil verzeilen in ‘Italiaanse toestanden’.

3. De ‘onzorgvuldigheid’ van deze koppenschrijver wekt het vermoeden van kwaadaardige opzet, omdat hiermee de zoon van NSB-ers bewust, openlijk en ten onrechte (maar zonder mogelijkheid van verweer) in verband wordt gebracht met antisemitisme.

Deze kop is kwalijk en laf, en een typisch voorbeeld van het soort misbruik van journalistieke macht en mogelijkheden dat ik met mijn donquichoterieën poog te bestrijden. Ik doe hierbij geen beroep op uw gevoel, maar op uw gezonde verstand, uw eerlijkheid en uw journalistieke integriteit.”

De Ombudsman heeft zich door deze argumenten laten overtuigen. Volgens hem had Rost van Tonningen inderdaad alleen het soort advocaat bedoeld en niet de persoon Moszkowicz, laat staan diens joodse achtergrond. De kop voldeed volgens Thoms Meens inderdaad niet aan de journalistieke eisen van ‘eerlijkheid en balans’.

Waarvan akte.

3 gedachten over “De koppenschrijver plaatst zijn eigen opinie boven die van anderen.

  1. Zeer opmerkzaam, Robert. Ik had er laatst ook ééntje, maar ik heb het laten liggen, hoewel de auteur er ook niet blij mee was. Als het ergens in het proces wenselijk is, wil ik die wel bij de jouwe voegen. Die koppensneller maakt geen random fouten, er zit een duidelijke lijn in. Met een naar politiek-correcte streek erin.

  2. Erzijn drie dingen verwonderlijk aan de kwestie Moscovics:
    – dat een advocaat zich zo verstrengelt met maffiosi
    – dat de man zelf niet begrijpt dat hij zijn eigen graf groef
    – dat mede joden de man verdedigen, zie bijvoorbeeld wat Franssen vandaag schrijft over de crimineel Moscovics.
    Moslim demonisator De Winter was bijvoorbeeld ook aanwezig bij de act waarin Moscovics liet zien dat hij niet weet dat niemand z’n eigen zaak kan verdedigen.
    Met Weinreb ging het net zo, toen die veroordeeld was gingen zelfs VS kranten Nederlandse rechters van anti semitisme beschuldigen.
    Tot in de tachtiger jaren werd Weinreb verdedigd door bijvoorbeeld Renate Rubinstein; zij verdedigde ook Mao tse Tung.
    De Deventer moordzaak lijkt er ook op, de acties van De Hondt.
    De Hongaarse Weinreb, Kastner, heeft nooit bekendheid gekregen in Nederland.

  3. Anoniem, jouw reactie is off-topic en levert geen bijdrage aan een discussie over misbruik van journalistieke macht en mogelijkheden, over anonieme smaad en over de lafheid om kinderen te straffen voor de wandaden van hun ouders.
    Dit blog gaat niet over de kwestie Moszkowicz, niet over de hetze van Leon de Winter (je vergat Afshin Ellian te noemen) tegen moslims, ook niet over de vergeefse pogingen van Maurice de Hond om het onderzoek naar de Deventer te laten heropenen, en al helemaal niet over de kwestie Weinreb of een Hongaarse meneer Kastner. Ik weet daar te weinig van af om er over te kunnen oordelen. Ik weet alleen dat je vrijwel alle namen verkeerd schrijft.
    Bovendien praat ik niet graag tegen iemand met een bivakmuts op die geen verantwoordelijkheid durft te nemen voor zijn standpunten. Laat weten wie je bent en bepaal je tot het onderwerp.Reactie is geredigeerd

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s