Verdonk: Voor journalistiek is onzorgvuldigheid juist een geoorloofd middel, een wapen.

“Rita Verdonk is na een lang debat in de Tweede Kamer door de knieën gegaan,” meldt de NOS ieder uur in haar nieuwsuitzendingen op Radio 1 op 17 mei 2006.

Burgers die alles geloven wat de publieke radio vertelt en wat de kranten schrijven, denken nu dat minister Rita Verdonk in het debat over het Nederlanderschap van Ayaan Hirsi Ali door de Tweede Kamer op de knieën is gedwongen. Dat is gewoon niet waar. Zij heeft alleen toegezegd een motie te zullen uitvoeren die haar vraagt om te doen wat zij al van plan was: Goed blijven nadenken over deze zaak, nader laten onderzoeken of sommige Kamerleden mogelijk gelijk hadden met hun interpretatie van het arrest van de Hoge Raad van november 2005, afwachten wat Ayaan Hirsi Ali te berde zal brengen in haar bezwaarschrift tegen de ‘constatering’ van de minister, en uiteindelijk dit alles mee laten wegen in haar uiteindelijke beslissing over de vraag of Ayaan Hirsi Ali ooit rechtens Nederlander is geworden.

Indien die beslissing negatief uitvalt, zal Verdonk natuurlijk op heel korte termijn willen bewilligen in een hernieuwd naturalisatieverzoek door Ayaan Hirsi Ali. Logisch. Ondertussen is Ayaan nog steeds gewoon Nederlander, behoudt zij voorlopig haar paspoort én haar internationaal erkende vluchtelingenstatus en had zij ook gewoon haar Kamerlidmaatschap kunnen behouden.

Bovenstaande is echter niet het beeld dat kranten en publieke omroep de burgers voorschotelen. De zorgvuldigheid die Kamerleden, journalisten en commentatoren voortdurend op hoge toon van minister Verdonk verlangen, is bij henzelf ver te zoeken. Ook de Volkskrant toonde zich in veel verslagen en commentaren zowel onzorgvuldig als ronduit onbetrouwbaar. Bij voorbeeld:

‘Voltallige Kamer valt over Verdonk.’(VK, 17/5, openingskop ).

Dit valt moeilijk te controleren, want van iedere partij is slechts één woordvoerder aan het woord geweest. Op de achtergrond werd er heel wat gegaapt, geginnegapt en geblueberried.

‘Wat [vice-premier Zalm] betreft, ‘zullen we in het kabinet van gedachten wisselen of er mogelijkheden zijn Ayaan het Nederlanderschap terug te geven.’(VK 17/5, opening.)

Gerrit Zalm laat hiermee zien dat hij geen jurist is en bovendien slecht op de hoogte van de casuspositie. Het zou de verslaggevers sieren als zij dit ook zouden toegeven. Het Nederlanderschap is Ayaan namelijk niet ontnomen en zal haar ook niet worden ontnomen. Er bestaat alleen de mogelijkheid dat zij nooit Nederlander is geworden, in welk geval zij dit alsnog zal moeten aanvragen. De rest is manipulatieve demagogie.

‘Als Verdonk haar conclusie niet wil heroverwegen, dan eist de Kamer dat zij ‘met de grootste spoed’ een nieuw naturalisatieverzoek van Hirsi Ali in behandeling neemt.’ (VK, 17/5, opening).

Verdonk zou sowieso haar conclusies heroverwegen na ontvangst van de reactie van Hirsi Ali, en natuurlijk willen meewerken aan het alsnog verlenen van Nederlanderschap aan het voormalige Kamerlid. Niets nieuws, niets bijzonders.

“Als het aan D66 ligt krijgt, krijgt Ayaan nog voor het einde een gloednieuw paspoort met de complimenten van de Nederlandse regering.” ‘(VK 17/5, opening. Citaat van Lousewies vd Laan.)

De verslaggever had mogen opmerken dat dit een onzorgvuldig staaltje van effectbejag is van Lousewies. Ayaan zou dan namelijk over twee Nederlandse paspoorten beschikken. Ayaan had er wel verstandig aan gedaan om zonder veel ophef alsnog een naturalisatieverzoek in te dienen, dit keer op de juiste en voorgeschreven wijze. De Nederlandse regering had daar zonder slag of stoot en ook zonder ophef in bewilligd, niet alleen omdat Hirsi Ali aan alle wettelijke voorwaarden voldoet maar ook met het oog op haar grote verdiensten voor ons land. Maar dat zegt Van der Laan niet, want daar valt niet mee te scoren..

‘Eén van die [door de HR genoemde] bijzondere omstandigheden zou kunnen zijn dat iemand gerechtigd is meerdere namen te voeren.’ (VK 17/5, opening.)

Ayaan Hirsi Ali heeft bij het indien van haar naturalisatieverzoek bewust een naam genoemd die zij niet bevoegd was te dragen, teneinde ontdekking door haar familie te bemoeilijken. Daarom koos zij een naam die haar óók onherkenbaar zou maken in haar land van herkomst omdat zij ook daar niet bevoegd was die te dragen! Het verdoezelen van de eigen identiteit is in veel gevallen niet alleen volkomen begrijpelijk en zelfs noodzakelijk, maar het is in strijd met de wetten, regels en jurisprudentie die minister Verdonk geacht wordt getrouw en zorgvuldig uit te voeren. Het viel mij op dat werkelijk niemand te heeft opgemerkt dat het opgeven van een valse identiteit bijna onverbrekelijk verbonden is aan een echt vluchtverhaal. Kennelijk is dit een heikel en tamelijk onoplosbaar punt. Over de naamgeving in het verre Somalië werden ook nogal wat losse uitspraken gedaan, maar ik denk die in belangrijke opzichten aan strengere voorwaarden onderworpen is dan in Nederland. Het feit dat Magan de naam van haar grootvader is, betekent niet dat zij die bevoegdelijk mag voeren, niet in Somalië en ook niet bij een asielaanvraag in Nederland. Net zo min als Isse, Wai’ays of Umar.

‘De intrekking van haar Nederlanderschap maakt haar het werk ‘onmogelijk’ ‘ (Philippe Remarque, VK 17/5, Reportage op voorpagina.)

Heel onzorgvuldig. Het Nederlanderschap is niet ‘ingetrokken’ en zal ook niet worden ‘ingetrokken’. Hoogstens zal Ayaan Hirsi Ali worden medegedeeld dat zij nooit Nederlander is geweest.

‘De vragenstellers schamen zich voor Nederland, net als de fractievoorzitters later op de dag.’ (Philippe Remarque, VK 17/5, Reportage op voorpagina.)

Gelukkig is het niet waar dat alle vragenstellers zich schamen voor Nederland, want er is immers niets schaamtevols aan een land waarin bewindslieden zich niet louter laten leiden door de pers, vriendjespolitiek en schimmige deals met bevriende parlementariërs.

‘ “Wat een afgrijselijke absurditeit, deze vrouw door de staat zo vernederd te zien worden. Zoiets doe je zo iemand niet aan. Dat is een beschavingsgrens waar Nederland onder is gezakt.” ‘ (Leon de Winter, geciteerd door Philippe Remarque, VK 17/5, voorpagina.)

Leon de Winter maakt hier weer eens onderscheid tussen ‘zo iemand’ en gewone mensen die je zoiets kennelijk wél mag aandoen. Verschillen moeten er volgens hem zijn, maar gelukkig maakt minister Verdonk geen onderscheid tussen sommige mensen en andere mensen. Het is juist een teken van beschaving als reguliere politiek niet wordt bezoedeld door vriendjespolitiek.

‘Ze wil lijsttrekker van de VVD worden en schermt daartoe met haar daadkracht.’ (Geert Wilders, wel erg prominent geciteerd door Philippe Remarque in zijn ‘Analyse’, VK 17/5.)

Dit is een infame aantijging die Wilders noch de verslaggever op geen enkele wijze hard kan maken en die dus ook niet thuis hoort in een ‘Analyse’.

‘Het kost de partijen in de Kamer weinig moeite gaten in Verdonks betoog te schieten.’ (Philippe Remarque in zijn ‘Analyse’, VK 17/5.)

Dit blijkt niet uit de teksten van de moties. Het is eigenlijk gewoon onzin. Verdonk kon tamelijk moeiteloos voet bij stuk houden, terwijl iedereen haar met rotte tomaten bekogelde. Met haar timing was vrijwel niemand het eens, maar tegen haar argumenten kon niemand iets uitrichten. De uiteindelijke motie was niet meer dan een verzoek aan haar om toch vooral te doen wat zij al van plan was.

‘Is Hirsi Ali nu een illegaal? Nee. Als Hirsi Ali haar paspoort kwijtraakt, valt zij terug op haar oorspronkelijke vluchtelingenstatus.’ (Yvonne Doorduyn en Michiel Kruijt in een ‘zelfinterview’, VK 17/5 pag 2.)

Deze journalisten hadden zichzelf in de eerste plaats moeten ‘antwoorden’ dat Hirsi Ali nu nog gewoon Nederlander is en ook nog steeds haar paspoort heeft.

‘Er zijn echter wel degelijk uitzonderingen. Zo kan het zijn dat de aanvrager volgens het recht van het land van herkomst meerdere namen mag voeren.’ (Yvonne Doorduyn en Michiel Kruijt in een ‘zelfinterview’, VK 17/5 pag 2.)

Het goede antwoord is dat Ayaan Hirsi Magan bewust voor de naam Ali lijkt te hebben gekozen omdat zij die juist in Somalië NIET mag voeren. Op die manier wilde zij dat zij met haar naturalisatieverzoek onherkenbaar zou blijven voor familieleden uit het land van haar herkomst. Al te gemakkelijk land nemen Nederlandse politici en journalisten aan dat met die naamgeverij in zo’n ver Afrikaans land wel soepeltjes zal worden omgesprongen. Het tegendeel is waar.

‘Volgens der Tagesspiegel is Hirsi Ali gestraft voor het feit dat zij de ‘multiculturele utopie van links Nederland heeft vernietigd.’ (VK 17.5, van ‘onze verslaggevers.)

Journalisten kunnen en mogen ongestraft en onweersproken allerlei nonsens uitkramen. Het is maar goed dat politici tenminste nog door volksvertegenwoordigers ter verantwoording kunnen worden geroepen. Deze Duitse verslaggever haalt in ieder geval een paar dingen door elkaar, but who cares?

Dat een minister een Kamerlid uit het parlement verwijdert via bestuurlijk snelrecht is nooit eerder vertoond’ (NRC 16/5, Commentaar.)

De geringe feitenkennis en grove onzorgvuldigheid van deze commentator is ten hemel schreiend. Minister Verdonk heeft Ayaan niet uit het parlement verwijderd. Wat een gotspe.

‘Dan had Verdonk ook beter kunnen nadenken over de enorme politieke consequenties die het afnemen van het Nederlanderschap van een belangrijk Kamerlid en een internationaal bekende opinieleider heeft voor het aanzien van het Koninkrijk.’ (NRC Handelsblad 16/5, Commentaar.)

Als abonnee van NRC Handelsblad werd ik beurtelings vervuld van woede en schaamte bij het lezen van zo veel nonsens. Als minister Verdonk bij het toepassen van naturalisatiewetten rekening moet gaat houden met de P.R. van ons land, dan zijn we echt een bananenrepubliek geworden. Volgens deze commentator had Verdonk zich gedragen op een manier die het Koninkrijk onwaardig is. Dit is geen evenwichtig commentaar maar een schotschrift van iemand die zijn politieke agenda onder valse vlag verbergt. Deze man of vrouw moet zijn/haar redacteurschap bij deze kwaliteitskrant met onmiddellijke ingang ontnomen worden.

Ik ben altijd een grote fan van Ayaan geweest (en in de belangrijkste opzichten ben ik dat nog steeds) maar ik heb nu toch wel het gevoel dat zij hier een spelletje speelt en daarbij veel mensen te slim af is.

Ik vraag mij echt af of minister Verdonk anders had kunnen handelen dan zij heeft gedaan. Nadat Ayaan Hirsi Ali haar had verteld dat zij bij haar naturalisatieverzoek ook had gelogen over haar echte naam en haar geboortedatum, nadat het tv-programma Zembla alle oude koeien nog eens uit de sloot had getrokken en na de Kamervragen van Hilbrand Nawijn kon Rita Verdonk in haar functie van minister maar één ding doen: de wet uitvoeren volgens de letter, de bedoeling en volgens bij haar juristen levende uitleg van het arrest van de Hoge Raad.

In het ‘ideale’ geval had Verdonk natuurlijk via via aan Ayaan Hirsi Ali kunnen laten weten dat die een groot probleem had en dat die eigenlijk alleen op te lossen was door alsnog het Nederlanderschap aan te vragen, in welk geval dat alsnog terstond aan haar zou worden verleend. Zij had ook rustig wat tijd kunnen nemen voor nader onderzoek, heroverwegingen en overleg. Dit was misschien het soort ‘politieke’ aanpak geweest dat in veel andere landen tot de dagelijkse praktijk behoort, maar dat toch niet past in de Nederlandse politieke cultuur van duidelijkheid en zorgvuldigheid, betrouwbaarheid, integriteit en rechtszekerheid. Minister Verdonk zou hier trouwens óók op zijn aangevallen, omdat zij dan immers een Kamerlid en Bekende Nederlander die bovendien een goede vriendin van haar was, een bijzondere bejegening had gegund. Rita Verdonk kán het per definitie niet goed doen, ‘dus’ is alles wat zij doet onzorgvuldig, kwaadaardig en verkeerd. En dat vind ík onzorgvuldig, kwaadaardig en verkeerd.

“Als alle media gek worden, mogen we toch hopen dat onze ministers rustig blijven.” (Cisca Dresselhuys, VK 17/5)

(Later zal ik deze bloemlezing misschien nog verder aanvullen, want journalistieke onbetrouwbaarheid is in mijn ogen nog gevaarlijker voor onze ooit parlementaire democratie dan politieke onzorgvuldigheid. )