'Multiculturele samenleving' was niet democratisch gelegitimeerd.

Op 4 januari 2005 stuurde ik een brief naar Dr. Kees Schuyt (lid van de WRR en columnist van de Volkskrant) over zijn standpunt mbt het multiculturalisme. Hoewel dit volgens sommige publicisten (zoals onlangs Paul Brill) het ‘leidende beginsel’ is voor onze maatschappij, krijg je nooit antwoord op de vraag wat deze ideologie eigenlijk behelst. Ook dit keer niet. Het onderwerp blijft onbespreekbaar. Toch raar, voor een ‘centraal politieke doelstelling’. Ik had geschreven:

“Geachte heer Schuyt,
Hartelijk dank voor uw reactie en (gedeeltelijke) uitleg. Ik vroeg u echter niet waarom u niet ‘het grote integratievraagstuk’ in uw column hebt opgelost, maar waarom u geen aandacht hebt besteed aan de waarschijnlijke gevolgen van een zó ingrijpend samenlevingsexperiment dat zowel democratische legitimatie als maatschappelijk draagvlak ontbeert.

“De ‘multiculturele samenleving’ werd ook in de Volkskrant vaak ‘een centrale politieke doelstelling’ genoemd. Ondertussen is deze doelstelling nooit helder geformuleerd in partijprogramma’s of andere politieke of journalistieke publicaties. De burgers van ons land is ook nimmer in duidelijke bewoordingen werd uitgelegd wat de opinie- en beleidselite met dit samenlevingsexperiment voor ogen stond.

“Zelfs nu nog is men het niet eens over de wezenlijke verschillen tussen een ‘multiculturele’ en een ‘gewone’ samenleving.

“Vóórdat men aan dit experiment begon is er nooit publieke uitleg gegeven van de theoretische grondslagen van het op deze ideologie gebaseerde experiment. Ook zijn er nooit voorbeelden gegeven van goede, harmonieuze en duurzame empirische voorbeelden in de geschiedenis en/of elders in de wereld. Omtrent het tijdspad, het gewenste eindresultaat en de mogelijke risico’s onderweg bestaat geen enkele vorm van bekendheid, laat staan zekerheid. Het door u genoemde ‘ad hoc beleid’, en ook de ‘goede bedoelingen’ zijn wel degelijk, compleet met hun perverse (onbedoelde) effecten van goede bedoelingen aan de Nederlandse bevolking opgedrongen.

“Deze ‘centrale politieke doelstelling’ is nimmer in de vorm van een heldere keuze aan de kiezers voorgelegd zodat zij erover konden meebeslissen. Hiermee had u niet in de eerste plaats te maken als lid van de WRR, maar als burger, als socioloog en bovendien als columnist en dus opiniemaker. Als zodanig sprak ik u dan ook aan.

“Met het begrip ‘multiculturele samenleving’ werd iets wezenlijk anders bedoeld dan simpelweg een land waarin veel verschillende culturen leven. Dat is immers niets bijzonders. De cultuurverschillen tussen Friezen en Limburgers, Katholieken en Gereformeerden, socialisten en liberalen, oud-Indiëgangers en Drentse boertjes, Surinamers en Amelanders, joden en niet-joden, en ga maar door, waren lange tijd enorm, en tóch was Nederland geen ‘multiculturele samenleving, maar gewoon een land vol mensen die zich bewust waren van (en tevreden met) hun Nederlanderschap.

“Het ‘grote aanstaande probleem’ van de grote groep allochtone jongeren die niet goed opgeleid zijn, is slechts één van de symptomen van een nog véél groter probleem, namelijk dat de werkelijke oorzaak van deze en andere ‘grote aanstaande problemen’ nog steeds niet benoemd wordt, noch door de politiek noch door de dominante elite van opiniemakers.

“Het multiculturalisme moet met zoveel woorden officieel dood of failliet verklaard worden. Pas dan kunnen wij ons gezamenlijk gaan wijden aan de wederopbouw van onze samenleving onder het vernieuwde dak van een gedeelde, overkoepelende, alles en iedereen omvattende en beschermende en door alle burgers en hun groeperingen als gemeenschappelijk erkende én ervaren samenlevingscultuur. Een samenleving is immers een soort groep (namelijk van bevolkingsgroepen) en heeft dus ook een gedeelde (‘dominante’) cultuur nodig om ‘de boel bij elkaar te brengen en te houden’.

“Het belang (en zeker de noodzaak) van een gedeelde samenlevingscultuur als maatschappelijk richtsnoer en sociaal bindmiddel van een seculiere, democratische en rechtsstatelijke samenleving is steeds (voornamelijk impliciet) door multiculturalisten afgewezen, zonder aan te geven waardoor die samenbindende functie zou worden overgenomen. Het verbaast mij nog steeds dat politiek, journalistiek en wetenschap dit zo over hun kant hebben laten gaan.”

Vervolg 14 december 2005

Salman Rushdie schreef vanochtend op de Forumpagina van de Volkskrant een helder artikel over het multiculturalisme. Deze ideologie heeft mensen en hun samenlevingen per saldo meer kwaad dan goed gedaan. De titel van zijn stuk is ‘Kernwaarden binden burgers’. Dit zegt meteen alles. Ik probeerde 15 jaar geleden al om mijn kritiek op multiculturalisme op de Forumpagina te krijgen, maar deze krant bleef al die jaren consequent vasthouden aan deze verdelende, desintegrerende en maatschappij-ontwrichtende dwaalleer.

Op het weblog van Pieter Hilhorst over ‘Gemengd naar school’ schreef ik zojuist: “Het is tijd om er weer een geheel van proberen te maken. Dat kan volgens mij alleen door middel van openbare scholen. ”

Salman Rushdie schrijft dat een al te diverse samenleving misschien niet zo stabiel en houdbaar is gebleken als men zou willen: “Dát is de grote kwestie van ons tijdperk: hoe kan een gefragmenteerde gemeenschap met meerdere culturen besluiten welke waarden voor iedereen moetenm gelden om een samenhangend geheel te zijn, en hoe kan zij vasthouden aan die waarden als die in tegenspraak zijn met de tradities en het geloof van sommige van haar burgers? [..] Als we een pluriforme maatschappij willen bouwen op de fundamenten van wat ons verbindt, moeten we onder ogen durven zien wat ons verdeelt. We kunnen echter de kwesties van kernwaarheden en voornaamste loyaliteiten niet ontwijken. Geen enkele samenleving, hoe tolerant ook, kan tot bloei komen als haar burgers niet kunnen waarderen wat hun burgerschap betekent.”

Rushdie vindt dat mensen moeten weten waar zij als leden van een samenleving samen voor staan, of zij nu Fransman, Indiër, Brit, Amerikaan of Nederlander zijn.

Onder de gegeven omstandigheden in ons land lijkt mij de politieke beslissing om onze samenleving niet langer bijzondere scholen te laten financieren, onvermijdelijk. We moeten proberen er weer een geheel van te maken. Dat kan alleen maar van jongs af aan gebeuren. De oudere generaties zullen blijven steken in hun uitzichtloze verdeeldheid, met goedvinden van Volkskrant-columnisten als Paul Brill die het multiculturalisme nog steeds als het ‘leidend beginsel”] voor Europese landen blijft beschouwen. .